Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki Gminny Ośrodek Kultury i Biblioteka w Gromadce

Wierzbowa

Miejscowość Wierzbowa 

Wieś w gm. Gromadka położona 24 km na północny wschód od Bolesławca, przy linii kolejowej Berlin - Wrocław. Linia kolejowa wybudowana została w 1875 r., po której w roku 1936 kursowały najszybsze pociągi w ówczesnej Europie tzw. "Latający Ślązak", osiągający prędkość 160 km/h. Na początku swojego istnienia Wierzbowa nazywała się "Rucken-grzbiet". W 1736 roku zwana już "Ruckenwalde". Jest to typowy toponim, a stara nazwa składała się z trzech członów, które należy rozumieć, jako Zalesione Wzgórze na Błoniach. Według legendy założyli ją węglarze w XII w.. Pierwsi węglarze wybudowali swoje piece w miejscu, gdzie później usytuowano cmentarz. Wierzbowa wchodziła w skład lenna zamkowego w Bolesławcu i w 1594 r. została zakupiona przez bolesławiecką radę miejską. Po roku 1654 wierni z miejscowej parafii musieli uczęszczać na nabożeństwa, które odprawiane były w świątyniach w Starym Łomie i Chocianowie. Dopiero po 23 grudnia 1755 r. nowo powstała gmina otrzymała królewską koncesję na budowę własnego kościoła. Na początku gmina w Wierzbowej podporządkowana była zborowi w Osłej, skutkiem, czego przez 10 lat nie odprawiano nabożeństw. Po dłuższym konflikcie i procesie, a także królewskiej interwencji w roku 1766, ukonstytuowała się gmina ewangelicka. Do gminy należeli niegdyś jedynie wierni z Pasternika, a także z Nowej Kuźni oraz oczywiście z Wierzbowej. Nieliczni katolicy musieli dojeżdżać na msze do dalekiego Kraśnika Dolnego. Jeżeli chodzi natomiast o szkołę, to lokalni kronikarze cytują "Kronikę Szkolną z Wierzbowej" z roku 1829, wg, której żona jednego z pastorów nauczała dzieci miejscowych wiernych. 

Ważne daty to m.in.:

 • 9 lipca 1839 r. - pożar, w którym spłonęło 9 gospodarstw
 • 1871 r. - Hermann Wiemer założył pierwszy we wsi tartak parowy
 • 29 lipca 1880 r. - pożar pochłonął dwie chłopskie zagrody
 • 16 czerwca 1881 r. - otwarcie pierwszego w Wierzbowej urzędu pocztowego
 • 1920 r. - założono Urząd Stanu Cywilnego, któremu podporządkowane były Wierzbowa, Nowa Kuźnia i Pasternik
 • 1925 r. - znajdowały się - ścieralnia drewna, tartak, huta, kopalnia torfu, stary wiatrak i punkt radiowy
 • Po II wojnie światowej w Wierzbowej osiedlili się żołnierze II Armii WP

 

 

Zabytki we wsi Wierzbowa, które warto zobaczyć: 

 • Kościół filialny p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP - dawny kościół ewangelicki, wzniesiony został w 1756 r. z drewna i gliny (mur pruski). Rozbudowano go w 1847 r., w 1875 r. wyposażono w nowe organy, a wieża świątyni została podwyższona i pokryta gontem w roku 1819. Ołtarz kościoła w Wierzbowej przyjechał z kresowej Duliby w Tarnopolskim. Przywiózł go pan Adam Franczak z księdzem Ziomkiem. W latach 1945-1946, zabudowany został w Chocianowie, gdzie posługę pełnił ks. Ziomek, a następnie razem z księdzem przyjechał do Wierzbowej, ponieważ w dotychczasowym kościele był tylko krzyż.
 • Dzwony kościoła w Wierzbowej niestety zostały przeznaczone do przetopienia w hutach na cele militarne. Obecnie jednak na wieży wisi dzwon, pochodzący z okresu jej podwyższenia, znajduje się na nim inskrypcja "Dla uhonorowania Boga i Chrystusa".
 • Na podeście półpiętra stoi wiekowy mechanizm, niestety od dawna już nieczynnego zegara. W przedsionku, po lewej stronie maleńkiego pomieszczenia ustawiono chrzcielnicę przypominającą kształtem podobny obiekt z Krzyżowej, różniącą się jednak wielkością, smukłością i okrągłym kształtem wgłębienia na święconą wodę. Umieszczone w nim cynowe, płaskie naczynie opatrzone jest datą 1824 r. oraz nazwą miejscowości Buchwald - Bukowy Las.
 • Na dziedzińcu znajdujemy trzy kapliczki, przy czym dwie z nich powstały przez adaptację dawnych pomników. Monument z prawej strony to najprawdopodobniej obelisk upamiętniający kiedyś ofiary wojny 1870-1871, natomiast obiekt położony z tyłu świątyni poświęcono przed laty żołnierzom I wojny światowej.
 • Budynek stacji kolejowej, charakteryzuje się drewnianym zadaszeniem części peronu. Powstał on w pierwszych latach XX wieku. Obecnie dawna poczekalnia i służbowe pomieszczenia dworcowe stoją puste, a na zapleczu oraz na wyższych kondygnacjach zamieszkują ludzie. Na peronie nie sposób nie zauważyć wspaniały okaz klonu o średnicy niemal 150 cm, jak również trzy żeliwne płytki, opatrzone symbolem korony z umieszczonym pod nim godłem niemieckiej kolei.
 • Przy głównej drodze rośnie ogromny dąb, pomnik przyrody, noszący nazwę "Werszyhora".
 • Mogiła zwana "Luchs Ilse" - miejsce, które przed wojną znali wszyscy mieszkańcy i traktowali je, jako przestrogę, ponieważ za dawnych czasów miała tam podczas prania bielizny utonąć kobieta.

We wsi znajdują się także domy murowane i murowano - szachulcowe z XIX w.. W pobliskim lesie można zobaczyć resztki Wałów Śląskich (umocnień średniowiecznych).

 

Facebook

                  

Sponsorzy

 

Piekarnia PPUH Jarmen

Edward Orawiec Tomaszów Bolesławiecki

Kontakt

Gminny Ośrodek Kultury

i Biblioteka w Gromadce

ul. Szkolna 9

59-706 Gromadka

NIP: 612-18-60-992

tel. 75 738 23 48

tel. 75 738 23 96 (Biblioteka)


e-mail:

gokibgromadka@gokibgromadka.pl


Skrzynka ESP:

/GOKIBGROMADKA/SkrytkaESP


Nr rachunku bankowego:

BS w Chojnowie - Oddział w Gromadce

63 8644 0000 0264 8839 2000 0010


BIBLIOTEKA

Biblioteka czynna

poniedziałek - piątek

w godz. 9.00 - 15.00

 

 

KATALOG ONLINE

 

Klauzula informacyjna

Biuletyn Informacji Publicznej

Zegar

Kalendarz

Lista wydarzeń w miesiącu Marzec 2024 Brak wydarzeń w tym miesiącu.

Imieniny

Imieniny:

Polecamy: